
LEM
Historische encyclopedie Venlo
Inventaris

Vastelaovend
LEM Historische encyclopedie Venlo
Vastelaovend
Term:
Vastelaovend
Beschrijving 1:
Feest aan de vooravond van de christelijke vastenperiode. Dit carnavalsfeest wordt in Venlo vastelaovend genoemd. Het feest wordt in Venlo zeker al meer dan zeshonderd jaar gevierd. Uit diverse vermeldingen in de stadsrekeningen blijkt dat het feest in de vijftiende, zestiende en zeventiende eeuw goed ingeburgerd was. Hoofdmoot van de viering waren drinkgelagen en schranspartijen, de Venlonaren gingen zich voor de vasten nog even flink te buiten. Op het einde van de zeventiende eeuw begonnen kerkelijke en wereldlijke overheden met het opstellen van regels voor de viering van het feest. Die regels werden steeds strenger, waardoor vastelaovend tot rond 1800 minder uitbundig werd gevierd dan in de middeleeuwen. Wel ontstonden er steeds terugkerende gebruiken zoals het gansrijden of voejagen (waarbij een op zijn kop hangende gans in één slag diende te worden onthoofd) en het hieringschelle (het inluiden van de vasten met een laatste schranspartij) op aswoensdag. Kinderen trokken met vastelaovend rond en zongen speciale liedjes, zichzelf daarbij begeleidend op een zogenaamde rommelpot of foekepot (een half met water gevulde pot afgesloten door een varkensblaas, waarin door met een rietje te bewegen een rommelend geluid kon worden gemaakt). In de negentiende eeuw begon het carnaval aan een nieuwe bloeiperiode. De aanzet daartoe werd gegeven vanuit het Rijnland. In Köln werd in 1823 met de nieuwe carnavalsviering gestart en vandaaruit en vanuit het dichterbij gelegen Dülken werd de Venlose wederopleving van het feest gestimuleerd.
Beschrijving 2:
Die werd officieel met de oprichting in 1842 van Jocus, waarschijnlijk de eerste Venlose carnavalsvereniging. Jocus gaf daarna, zij het soms met lange tussenpozen (1845-1876 en 1908-1936), leiding aan de officiële carnavalsactiviteiten in de stad, zoals de optochten, zittingen en bals. De echte vastelaovendviering speelde zich overigens in de vorige eeuw net als nu voornamelijk op straat en in kroegen af. Na de herleving van Jocus in 1936 werd de carnavalsviering steeds uitbundiger. Vooral na de Tweede Wereldoorlog nam het aantal activiteiten rondom het feest enorm toe. Vanaf de elfde van de elfde, wanneer het seizoen voor de echte vastelaovendvierder begint, kan een lange reeks van bals en zittingen worden bezocht. Dat heeft ook te maken met de fikse toename van het aantal carnavalsverenigingen. Jocus heeft gezelschap gekregen van verenigingen als 'De Wien' en 'Boete de Paort'. Verenigingen die niet alleen eigen bals en zittingen hebben, maar die ook eigen liedjes uitbrengen en soms zelfs eigen optochten verzorgen. De officiële Venlose prins carnaval wordt bekend gemaakt tijdens het hofbal van Jocus. Op carnavalszondag wordt hij ingehaald en krijgt symbolisch door de burgemeester de sleutel van de stad overhandigd. De grote optocht trekt op maandag door "'t stedje van lol en plezeer" en op dinsdag wordt de boerebroelof gehouden. Het carnavalsfeest wordt op aswoensdag afgesloten met het hieringschelle. Zie ook: Boerebroelof; Jocus; Wannevleegers.
Bron:
Venloclopedie
laatste wijziging 16-12-2014
laatste wijziging 16-12-2014
1.024 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand
Kenmerken
Categorie:
- Zonder categorie
laatste wijziging 16-12-2014
1.024 beschreven archiefstukken
1 gedigitaliseerd
totaal 1 bestand